Brydż jest fascynującą grą karcianą, jednak jej zasady nie należą do najprostszych. Z tego artykułu dowiesz się między innymi, jak wygląda zapis i punktacja w brydżu.
Brydż wywodzi się od wcześniejszej gry zwanej wistem, która pojawiła się w Anglii w XVI wieku. W miarę rozpowszechniania się gry powstawało wiele jej odmian. Popularność brydża zaczęła się w USA w 1881 roku. Początkowo jednak nie dorównywał on wistowi, ale już w 1896 pojawiły się pierwsze publikacje na jego temat. W 1928 założono natomiast Amerykańską Ligę Brydżową, a w 1958 r. Światową Federację Brydża. Od 1960 brydż jest grą olimpijską.
Zasady gry w brydża regulowane są przepisami Prawa Brydżowego. Dotyczą one tak brydża robrowego (towarzyskiego), jak i sportowego. W grze bierze udział czterech graczy tworzących dwie rywalizujące drużyny. Gracze stanowiący parę siadają naprzeciwko siebie. Celem jest uzyskanie lepszego wyniku punktowego od przeciwników.
Gra w brydża składa się z:
• rozdania kart,
• licytacji,
• rozgrywki,
• podliczenia lew,
• dokonania zapisu.
Istotną rolę odgrywają kolory i figury kart. Kolory od najmłodszego bez atu (koloru atutowego) to: trefl, karo, kier, pik. Przed rozgrywką ustala się sprawę „koloru atutowego”. Przykładowo: jeśli uznamy za kolor atutowy trefl, będący najmłodszym kolorem, to będzie on posiadać pozycję nadrzędną nawet w stosunku do pika. Punktacja ze względu na kolor wygląda następująco:
• Pik i kier jako kolory starsze mają po 30 pkt.
• Karo i trefl jako kolory młodsze po 20 pkt.
Sytuacja figur od najmłodszej wraz z punktacją prezentuje się następująco: walet – 1, dama – 2, król – 3, as – 4. W brydżu występują również blotki, czyli karty o niskiej wartości (od 2 do 10), których faktyczna wartość w grze wynosi 0.
Bierzemy karty potasowane z lewej strony i po przełożeniu ich przez osobę, która znajduje się po prawej stronie rozdającego, rozdajemy karty. Zaczynamy od osoby znajdującej się po lewej od rozdającego (według wskazówek zegara), aż do ostatniej karty, która powinna być dla rozdającego. Jeśli w trakcie wystąpi błąd, to rozdający zbiera karty i rozkłada je ponownie.
Po rozdaniu każdy gracz powinien posiadać 13 kart, które ma za zadanie ułożyć kolorami w taki sposób, aby w poszczególnych kolorach karty były uszeregowane według starszeństwa.
W trakcie licytacji każda z par może podjąć jakieś zobowiązanie, które polega na deklaracji, czyli zobowiązaniu się do wzięcia określonej (ale zawsze większej niż przeciwnicy) liczby lew.
Lewa, nazywa również „bitką” albo „wziątką”, to karty, które zostały wyłożone na stół, a potem zabrane przez tego z graczy, który dołożył kartę o najwyższej wartości.
Licytację rozpoczyna gracz, który rozdawał karty. Podczas niej zawodnicy po kolei (według wskazówek zegara) zgłaszają odzywkę. Licytuje się od 1 do 7 i kolorami: trefl, karo, kier, pik, bez atu. Najniższa odzywka musi być deklaracją wzięcia ponad połowy lew (czyli 1 więcej niż przeciwnicy, tzn. 7). Zatem odzywka na poziomie jednego oznacza zobowiązanie do wzięcia 7 lew. System zawsze wygląda w ten sposób: liczba X+6, np. 1+6, to 7 lew, 2+6, to 8 lew i tak aż do deklaracji wzięcia 13 lew, co oznacza chęć zagarnięcia wszystkich możliwych lew (7+6). Przed graczami, którzy deklarują taką lewę stoi trudne zadanie.
Należy jednak pamiętać, że przy deklaracji można tylko podbijać stawkę. Jeżeli gracz nie ma odpowiedniej liczby kart w danym kolorze (czyli minimum 5) i punktów w kartach (minimum 12), to jego odzywką jest pas. W grze bez atu (bez koloru atutowego) trzeba posiadać minimum 16 punktów i zrównoważony układ kart na ręku (brak pięciu w jednym kolorze). Deklaracje partnerów się sumują.
Przedstawiciel drużyny, która zadeklarowała większą ilość lew, staje się rozgrywającym.
Możliwa jest też sytuacja, gdy wszyscy gracze powiedzą pas. Wówczas następuje ponowne tasowanie kart.
Poza zwrotami „licytacja” i „pas”, należy poznać także dwa inne słowa.
• Kontra – oznacza chęć skontrowania. Odzywki tej używa się, gdy przeciwnicy ostatnio coś zalicytowali i nasz partner ich jeszcze nie przelicytował. Kontra jest propozycją na zasadzie: „wiem, że nie ugracie swojego zobowiązania (liczby lew), więc podwajam punktację, aby zdobyć więcej punktów”.
• Rekontra – jest swoistą deklaracją pewności: „mimo waszej kontry jestem pewien, że zrealizujemy nasze zobowiązanie. A punktację będziemy liczyć nie podwójnie, ale poczwórnie”. Rekontrę może dać dowolny gracz pary, której zobowiązanie zostało skontrowane. Kontra odnosi się wyłącznie do ostatniej deklaracji.
Faza tej części brydża następuje po licytacji i ustaleniu kontraktu. Rozgrywającym jest przedstawiciel drużyny zwycięskiej w poprzednim etapie. Rozgrywający stara się zrealizować kontrakt (zdobyć zadeklarowaną liczbę lew). Jeżeli plan się powiedzie, Jego drużyna dostanie za rozdanie punkty, jeśli nie, to punkty otrzymuje drużyna przeciwna.
Prawo pierwszego wistu (zagrania kartą, tak zwanego wyjścia) ma przeciwnik siedzący po lewej stronie rozgrywającego. Wybiera on jedną ze swoich kart i ujawnia ją, kładąc na stole (wistując nią). Następnie partner rozgrywającego ujawnia wszystkie swoje karty, wykładając je na stół (kolorami i według starszeństwa). Spełnia wówczas funkcję „dziadka”. Jego kartami dysponuje rozgrywający, który dokłada jedną z nich do wistu. Tym samym dokłada ją do konstruującej się lewy (pełną lewe stanowią cztery karty). Kolejną kartę do lewy dokłada przeciwnik z prawej, a ostatnią rozgrywający.
Zawodnik, który dołoży najwyższą kartę (lub najwyższą kartę o kolorze atutowym) do lewy, zgarnia lewę i ma prawo rozpocząć następną (zawistować).
Rozgrywka kończy się gdy gracze nie posiadają więcej kart.
Karty do lewy trzeba dokładać do koloru (chyba, że się takowej nie posiada, wtedy można dołożyć dowolną z posiadanych kart). W brydżu nie ma również obowiązku przebijania. Lewe zgarnia gracz, który dołożył najwyższą kartę danego koloru (chyba, że rozrywka uwzględnia kolor atutowy).
Po skończonej rozgrywce podliczane są lewy i dokonywany jest zapis. Drużyna, która w ostatecznym rozrachunku osiągnęła większą ilość punktów, oczywiście zwycięża.
To zapis ilości zebranych punktów. Zapis posiada kształt plusa – linia pionowa oddziela drużyny (My|Wy), a linia pozioma rodzaje punktów: nad linią zapisujemy nadróbki, wpadki i premie, natomiast pod linią zdobyte lewy.
Zapis brydżowy – tabelka .
Opublikowany przez Janusza Danka Wtorek, 4 maja 2021
Rober to cel gry – kto uzyska robra, wygrywa. Składa się on z dwóch wygranych partii (partię zdobywa się poprzez uzyskanie 100 punktów za lewy).
Artykuł powstał na podstawie notatek z wykładów z gry w brydża, prowadzonych przez mgr Annę Mielczarek na Uniwersytecie Łódzkim.
Foto wyróżniające: Bruno Vincent / Getty Images
