Pytanie dotyczące wyboru odpowiedniego biotypu zadaje sobie wielu początkujących akwarystów. Bywa, że niektórzy popełniają błąd, łącząc je w jednym zbiorniku. Biotopy jezior Malawi i Tanganika kojarzą im się głównie z piachem oraz usypiskiem kamieni, wśród których pływają wielobarwne ryby. Nie dostrzegają natomiast różnic w parametrach wody, żywieniu i wymogach hodowanych przez siebie ryb.
Jezioro Tanganika jest dwukrotnie głębsze i dłuższe o prawie 100 km od Malawi. Woda ma nieznacznie niższy odczyn. Z kolei w Malawi woda jest blisko dwukrotnie bardziej miękka. Temperatura oraz przezroczystość wody w obu przypadkach są niemal takie same.
W Jeziorze Tanganika, ze względu na znaczną głębokość oraz zróżnicowane rodzaje podłoża (piaszczyste, ze złożami muszli, żwirowate i skalne), istnieje wiele stref oraz rodzajów wybrzeża:
– strefa przybrzeżna (litoral)
– strefa otwartej wody (pelagial)
– strefa głębinowa
Ryby wykształciły szereg swoistych nawyków pokarmowych i zachowań rozrodczych. Wyróżniamy więc gatunki ryb składające jaja na podłożu, w szczelinach skalnych, a nawet w pustych muszlach ślimaków. Wśród pielęgnic wyróżniamy bagatela około 300 różnych gatunków!
Największą popularnością cieszą się te z rodzaju Tropheus, które charakteryzują się ogromną paletą kolorów oraz odmian barwnych. Mają zwartą budowę ciała i osiągają około kilkunastu centymetrów długości. Można u nich zaobserwować wiele ciekawych zachowań społecznych, a ich tarło jest wyjątkowo widowiskowe.
Nie mniejszą popularnością cieszą się również niewielkie, mierzące jedynie kilkanaście centymetrów długości muszlowce. One składają ikrę właśnie w pustych muszlach ślimaków.
Malawi to jezioro tektoniczne położone na obszarze Wielkich Rowów Afrykańskich. Co do wielkości, jest dziewiątym na świecie akwenem słodkowodnym. Pomimo ogromnych rozmiarów, parametry wody jeziora w różnych punktach nie różnią się znacząco. Ryby żyją zatem w podobnym środowisku, dzięki czemu łatwiej hodować je także w sztucznych warunkach. Pomimo alkalicznego odczynu, woda w jeziorze jest dość miękka.
Najliczniej reprezentowanymi przedstawicielami tamtejszej fauny są pielęgnice – jest ich około 800 gatunków! Spośród nich wyróżnia się dwie duże grupy: „mbuna”, co w miejscowym języku oznacza „ryby gryzące kamienie” (w ten sposób ryby zdobywają pożywienie, zeskrobując je z kamieni – dod. red.) oraz „non-mbuna”.
Mbuna to gatunki stacjonujące przy brzegu, które często grzebią w piasku i żerują przy dnie zbiornika. Osiągają rozmiar od 7 do 18 cm. Non-mbuna to z kolei pielęgnice zamieszkujące podwodne skały albo pływające w wolnej toni wodnej. Są drapieżne (często polują na mniejsze pyszczaki) i nieco większe – mają od 20 do 30 cm. Ich cechą wspólną jest mocno jaskrawe ubarwienie oraz krępa budowa ciała.
Odtworzenie biotopów Jeziora Malawi czy Tanganika w warunkach domowych nie należy do szczególnie skomplikowanych, w przeciwieństwie do doboru odpowiedniej obsady, który wymaga już ugruntowanej wiedzy. Należy pamiętać przede wszystkim, że wspomniane ryby są agresywne i terytorialne, dlatego najlepiej, jeśli na każdego samca przypadać będą 3-4 samice. Można też wybrać inną opcję i zastosować tzw. „kontrolowane przerybienie”. Wówczas w zbiorniku powinno być więcej ryb aniżeli możliwych do objęcia rewirów, zaś na jednego osobnika musi przypadać minimum 10-15 litrów wody.
Akwarium nie musi być głębokie – wystarczy wysokość około 40-50 cm o pojemności minimum 150 litrów. Oczywiście obowiązuje zasada, że im większy zbiornik, tym łatwiej utrzymać stabilne parametry fizykochemiczne wody i zapewnić rybom optymalne warunki do życia. Woda powinna być bardzo czysta i dobrze napowietrzona, a temperatura oscylować w przedziale 24-28°C. Możemy pokusić się również o kilka roślin, takich jak Anubias, Nurzaniec, czy Rogatek.
Każdy akwarysta powinien się zadecydować i wybrać te grupy ryb, które dla niego będą najbardziej odpowiednie, by przygotować im warunki najbardziej przypominające naturalne środowisko. Niewskazane jest natomiast mieszanie ryb z różnych biotopów, gdyż mają one odmienne potrzeby i styl życia. W związku z tym najlepiej zdecydować się na jedną grupę albo wyłącznie jeden gatunek pielęgnic.
Zwolennik Malawi niech będzie zachwycony podwodnym światem, pełnym kolorowych stworzeń, zaś „tanganikarz” może szczycić się większą paletą zachowań ryb w swoim akwarium.
Zdjęcie wyróżniające: Wikipedia
