Speleologia (nazywana również alpinizmem jaskiniowym) jest sportem ekstremalnym, który polega na penetrowaniu jaskiń. Jakiego rodzaju uprawnienia oraz sprzęt należy posiadać, by móc rozpocząć swoją przygodę z tego typu aktywnością?
W Polsce działa szereg klubów speleologicznych, które umożliwiają wzięcie udziału w kursie na Kartę Taternika Jaskiniowego. Posiadając tego typu uprawnienie, możliwe staje się poruszanie po jaskiniach znajdujących się na obszarze Tatrzańskiego Parku Narodowego, w rejonie Tatr Zachodnich. Zlokalizowanych jest tam ponad 800 różnych jaskiń, w tym największa w naszym kraju – Jaskinia Wielka Śnieżna, której głębokość wynosi 824 metry. Dla ruchu turystycznego udostępnione jest natomiast jedynie kilka niewielkich obiektów w rejonie Doliny Kościeliskiej.
Jednym z nieodłącznych elementów wyposażenia każdego speleologa jest czołówka, czyli latarka zakładana na kask. Jest ona znacznie wygodniejsza od jej tradycyjnej, ręcznej wersji. Czołówki pozwalają wygodnie poruszać się po jaskini bez konieczności używania rąk, dokładnie oświetlając teren, po którym się poruszamy. Na wypadek awarii światła głównego lub sytuacji, w której niezbędna będzie wymiana baterii, warto zabrać ze sobą zapasowe źródło światła.
Żaden speleolog nie obędzie się także bez kasku, który stanowi skuteczne zabezpieczenie przed uderzeniami. Najlepszym rozwiązaniem są modele pozbawione wyściółki piankowej oraz otworów wentylacyjnych, przez które mogłaby się wlewać woda.
Idealne ubranie speleologa to takie, które będzie się składać z kilku warstw, skutecznie chroniąc przed niską temperaturą i wychłodzeniem. Każdy grotołaz powinien się zaopatrzyć w jednoczęściowy kombinezon przylegający do ciała, który nie krępuje ruchów, nie podwija się i dobrze leży. Dodatkowo warto posiadać kombinezon wewnętrzny i bieliznę termoaktywną pod postacią koszulki oraz legginsów. Osoby, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę ze speleologią, na swoje pierwsze wyjazdy mogą włożyć zwykły, znacznie tańszy kombinezon roboczy.
Co jeszcze powinno znaleźć się na wyposażeniu każdego grotołaza? Nie obędzie się także bez uprzęży, które gwarantuje bezpieczne poruszanie się po linie. W szczególności godne polecenia są akcesoria marek takich jak MTDE oraz PETZL. Czym różnią się uprzęże używane w jaskiniach od modeli wspinaczkowych? Wykonane są z innych materiałów, a punkt zaczepienia umieszczony jest tam nieco niżej, co ułatwia wychodzenie po linie.
Warto również mieć ze sobą przyrządy zjazdowe, zaciskowe oraz do asekuracji. Chcąc poruszać się po pionowych jaskiniach, powinno się nabyć stalową deltę lub specjalny łącznik, rolkę zjazdową, strzemię, shuntę, poingee, przyrząd piersiowy, karabinki oraz lonżę, czyli linę dynamiczną o długości około 3 metrów, do której wpina się część akcesoriów. Dobrym rozwiązaniem są również gotowe zestawy speleologiczne zawierające wszystkie niezbędne przyrządy.
Warto wspomnieć tutaj również o szpejarce. Co to takiego? Mianem tym określa się niewielkich rozmiarów worek wykonany z wytrzymałego, odpornego na uszkodzenia materiału, służący do przechowywania sprzętu nieużywanego w danym momencie. Szpejarka jest przypinana do uprzęży.
Przed rozpoczęciem swojej przygody ze speleologią, należy zdawać sobie sprawę z niebezpieczeństw, jakie czekają na grotołaza podczas eksploracji jaskini. Zalicza się do nich między innym wychłodzenie, odwodnienie, przemoczenie czy różnego rodzaju urazy fizyczne. W związku z tym każda osoba chcąca uprawiać ten sport ekstremalny musi również między innymi cienką folię NRC chroniącą przed wychłodzeniem lub zmarznięciem.
Zdjęcie wyróżniające: Pixabay